Terug naar overzicht

Bijzonder houtskool uit een 2e-eeuws brandrestengraf

17 november 2014

Bij een opgraving door De Logi & Hoorne bvba werd in 2013 in Bachte-Maria-Leerne (België) onder meer een brandrestengraf uit de midden tot late 2^de eeuw n.Chr. aangetroffen. Hierin is een unieke vondst gedaan, namelijk houtskool van de niet-inheemse paardenkastanje (Aesculus hippocastaneum). Deze vondst komt uit een donker houtskoolrijk pakket onderin het graf, de resten van de eigenlijke brandstapel. Dit pakket bevat, naast houtskool en enkele crematieresten, grote hoeveelheden verbrand aardewerk en metaal.

Houtskool dat in crematiegraven wordt gevonden zal grotendeels afkomstig zijn van het hout van de brandstapel. Vanwege de grote hoeveelheden hout die hiervoor nodig waren, is het aannemelijk dat hier vooral lokaal beschikbaar materiaal voor is gebruikt. Eikenhout (Quercus)is verreweg de belangrijkste soort die in het graf is aangetroffen. Het zal, mede vanwege de goede brandeigenschappen, voor de brandstapel zijn gebruikt.

In het graf zijn ook enkele stukken elzenhout (Alnus) aangetroffen. Deze zeer algemene soort kan ondanks de minder goede brandeigenschappen eveneens als brandhout zijn gebruikt. Het kan echter ook een andere functie hebben gehad. Een aanwijzing hiervoor is een metalige glans op de elzenhoutskool in combinatie met de vondst van meerdere spijkers. Dit kan wijzen op het gebruik van houten voorwerpen in de brandstapel (verbranding van afvalhout, maar ook de aanwezigheid van grafgiften of een baar).

Het eiken- en elzenhout zal lokaal zijn verzameld, dit in tegenstelling tot de paardenkastanje, vooropgesteld dat het hier niet om een verontreiniging gaat. De soort is inheems in de Balkan en wordt pas vanaf de 16^e eeuw in Noordwest-Europa aangeplant. Hout van paardenkastanje is zeer weinig duurzaam. Het werd gebruikt voor het maken van kleine voorwerpen en draaiwerk. Aangenomen dat de houtskool van paardenkastanje inderdaad bij de crematie hoort, kan het hierbij gaan om een restant van een verbrande grafgift, oorspronkelijk afkomstig uit de Balkan.