Macrorestenonderzoek en SEM-onderzoek in combinatie met sedimentologisch en daterend onderzoek te Heindonk - Tien Vierendelen, Benedendijle
Rapportnummer 1549
| Publicatiedatum 01 december 2022
[auteur] Verbruggen, F. & L. Kubiak-Martens
![[download rapport]](/resources/images/icon_pdf.gif){kind=icon}
[download rapport]
In het kader van het Sigmaplan hebben archeologen van BAAC Vlaanderen bvba een archeologisch onderzoek uitgevoerd in het cluster Dijlemonding, deelgebied Heindonk-Tien Vierendelen (gemeente Willebroek). Het onderzoek bestond uit een waarderend testvakkenonderzoek, waarna enkele zones zijn geselecteerd voor een aansluitende vlakdekkende opgraving. Uit voorgaand archeologisch vooronderzoek is gebleken dat het projectgebied bestaat uit meerdere vuursteenvindplaatsen die zowel uit het mesolithicum als het neolithicum dateren.
Zowel tijdens het booronderzoek als tijdens het daarop volgende vlakdekkende archeologische onderzoek zijn vele lithische vondsten verspreid over het onderzoeksgebied aangetroffen. Tijdens het booronderzoek werd reeds vastgesteld dat het merendeel van het lithisch materiaal afkomstig is uit de top van de kronkelwaardafzettingen die zich in de ondergrond bevinden en zijn afgedekt met kleiafzettingen. In het noordoosten van het onderzoeksgebied bevindt zich veen en humeuze klei tussen de top van de kronkelwaard-afzettingen en het kleipakket. Naast het lithische materiaal zijn ook diverse botanische resten en botresten tijdens het archeologisch onderzoek verzameld. Ook zijn monsters genomen ten behoeve van micromorfologisch en sedimentologisch onderzoek aan de kronkelwaardafzettingen, en voor daterend OSL-onderzoek.
De organische resten, te weten verbrand en onverbrand bot, en verkoolde macroresten, zijn, evenals de OSL-stalen en micromorfologische stalen, voor nader onderzoek aangeboden aan BIAX. Het botmateriaal is onderzocht en gerapporteerd door Archeoplan Eco. Het micromorfologisch onderzoek is uitgevoerd door ArcheoPro. De resultaten van het sedimentologisch onderzoek en van het macrorestenonderzoek aan de verzamelde verkoolde resten zijn in dit rapport beschreven. Het doel van het macrorestenonderzoek is om te achterhalen welke gewassen in gebruik waren bij de vroegere bewoners van het huidige Heindonk. Daartoe is, naast de gebruikelijke determinaties met behulp van een opvallend-lichtmicroscoop, ook SEM-onderzoek uitgevoerd met behulp van de veel krachtigere rasterelectronenmicroscoop (Scanning Electron Microscope), waarmee macroresten op grotere vergroting onderzocht kunnen worden. Hierdoor kunnen celpatronen, die karakteristiek zijn voor bepaalde graansoorten, zichtbaar gemaakt worden. Ook vermeldt dit rapport de resultaten van het daterend onderzoek, bestaande uit twee OSL-dateringen, acht 14C-dateringen aan botanische macroresten en twee 14C-dateringen aan botmateriaal.