Akkerbouw bij de Vilsterbron in Borgloon (Limburg) in de Midden-IJzertijd en Midden-Romeinse periode
Rapportnummer 755
| Publicatiedatum 01 juli 2014
Auteur Meer, W. van der
De opgraving van de vindplaats Borgloon-Vilsterbron vond plaats in de lente en zomer van 2013. Studiebureau Archeologie bvba voerde de werkzaamheden uit onder leiding van M. Steenhoudt en M. Smeets. Het opgegraven areaal beslaat ongeveer 1,38 ha.
Borgloon ligt in de Midden-Belgische lössgordel, oftewel de leemstreek. Deze regio kenmerkt zich door een glooiend reliëf van plateaus en kleine valleien. De vindplaats Borgloon-Vilsterbron bevindt zich op de overgang van zo´n plateau naar een vallei, namelijk die van de Kleine Herk, op een noordoostelijk aflopende helling. De ondergrond van de vindplaats bestaat uit een droge leembodem. Deze leembodem is van nature zeer vruchtbaar, maar gevoelig voor erosie wanneer een vegetatiedek ontbreekt. Hierdoor heeft in de loop van de tijd in de omgeving van Borgloon, net als elders in de leemstreek, ernstige erosie plaatsgevonden. Op de vindplaats heeft dit geleid tot de afzetting van een pakket colluvium, waardoor archeologische sporen bewaard zijn gebleven.
Tijdens het archeologisch onderzoek zijn off-site structuren aangetroffen uit de Midden-IJzertijd, bestaande uit een cluster van acht silokuilen. Een deel van de silo’s bevat nederzettingsmateriaal, maar er zijn tevens vondsten die wijzen op rituele depositie in de silo´s. Ook werden in alle silo’s één of meerdere lagen met verbrand leem en verkoold materiaal waargenomen. Verder zijn er vijf erven uit de Vroeg- en Midden-Romeinse periode aangetroffen. De erven worden afgescheiden door greppels en binnen deze zijn plattegronden van hoofdgebouwen en soms grotere bijgebouwen aanwezig. De hoofdgebouwen kenmerken zich door zeer zware middenstaanders. Er zijn geen waterputten en kleinere bijgebouwen zoals spiekers aangetroffen. Uit de Romeinse bewoningsfase stammen ook meerdere kuilen, waarvan één zeer grote. Deze kuil meet ongeveer 20 bij 15 meter en is geïnterpreteerd als poel, vijver of leemwinningskuil. Vergelijkbare kuilen zijn aangetroffen bij villacomplexen elders in Belgisch Limburg.
De silo’s uit de Midden-IJzertijd en enkele kuilen uit de Romeinse periode zijn bemonsterd voor archeobotanisch onderzoek. Dit onderzoek is uitgevoerd door BIAX Consult. Onderzochte materiaalcategorieën zijn botanische macroresten, pollen en houtskool. De doelstelling van dit onderzoek is om informatie te verkrijgen waarmee de vraagstelling bij het onderzoek kan worden beantwoord. In dit rapport worden de resultaten van het archeobotanisch onderzoek besproken en geïnterpreteerd.