Archeobotanisch en palynologisch onderzoek in de Helstraat te Arnhem (middeleeuwen-nieuwe tijd)
Rapportnummer 1029
| Publicatiedatum 31 maart 2018
Auteur Haaster, H. van
Download rapport
Tussen 20 oktober 2016 en 17 maart 2017 heeft BAAC BV in opdracht van de Dienst Stadsbeheer van de gemeente Arnhem een archeologische opgraving uitgevoerd in het plangebied Helstraat te Arnhem. Het plangebied ligt in het zuidelijk deel van de binnenstad van Arnhem en wordt in het zuiden begrensd door de Trans, in het westen door de Nieuwstraat, in het noorden door de Broerenstraat en in het oosten door de Rodenburgstraat.
De aanleiding voor dit onderzoek waren de voorgenomen realisatie van een bodemsanering en nieuwbouwplannen. Omdat de herontwikkeling van het plangebied de archeologische waarden in de ondergrond ernstig zouden beschadigen of vernietigen, is door het bevoegd gezag (gemeente Arnhem) besloten dat archeologisch onderzoek diende te worden uitgevoerd. Tijdens dit onderzoek is een veelheid aan sporen en structuren aangetroffen daterend van de late middeleeuwen tot de negentiende eeuw. Tot de aangetroffen structuren behoren onder andere resten van een stadskasteel, het Broerenklooster, een watermolen en voorlopers van de Sint Jansbeek. Op basis van het aardewerk zijn vijf verschillende fases in het vroegere gebruik van het terrein te onderscheiden:
Fase 1: Sint Jansbeek en greppelstructuur (1275-1325)
Fase 2: Stadskasteel en Sint Jansbeek (1325-1375)
Fase 3: Broerenklooster, watermolen en Sint Jansbeek (1488-1600)
Fase 4: Latijnse school en bouwblok (1580-1825)
Fase 5: Bouwblok (1825-1900)
Tijdens de opgraving zijn uit een aantal kansrijke sporen monsters genomen voor archeobotanisch en palynologisch onderzoek. Hiertoe behoren onder andere beerputten en vullingen van de Sint Jansbeek. Het doel van het onderzoek aan de beerputten (en een tonput) was vooral om informatie te verkrijgen over de voedingsgewoonten van de voormalige bewoners om daarmee verder inzicht in de voedingseconomie van de stad te verkrijgen. Het doel van het pollenonderzoek aan de oude beekvullingen was vooral inzicht te krijgen in de kwaliteit van het water in de beek en hoe de beek werd benut. Ook was de verwachting dat door het pollenonderzoek aanvullende informatie over de voedingsgewoonten en de milieuomstandigheden zou kunnen worden verkregen.