Archeobotanisch onderzoek aan een drietal vindplaatsen uit de IJzertijd-Vroege- Middeleeuwen in de omgeving van Raalte
Rapportnummer 243
| Publicatiedatum 01 januari 2005
Auteur Haaster H. van & P. van Rijn
De gemeente Raalte is rijk aan archeologische overblijfselen, met name uit de IJzertijd en de Romeinse tijd. Vanuit (inter)nationaal perspectief uitzonderlijk zijn de vele resten van ijzerproductie uit de Laat Romeinse tijd die bij eerdere opgravingen in het dorp Heeten zijn aangetroffen.1 De indruk bestaat dat rond Heeten in de eerste helft van de vierde eeuw op grote schaal ijzer is geproduceerd. Niet alleen de grote omvang is bijzonder, maar ook het feit dat vrijwel alleen sporen zijn aangetroffen uit de eerste fase van het proces van ijzerproductie, namelijk de verwerking van (moeras)ijzererts tot ruw ijzer. De verdere verwerking van het meeste ijzer heeft vermoedelijk op een of meer andere locaties in de regio plaatsgevonden. De ruimtelijke spreiding van de diverse productiefasen in combinatie met de aanwijzingen voor de import van graan (en het ontbreken van indicaties voor locale akkerbouw) leken er op te wijzen dat de bewoners van Heeten (Salische Franken) deel uitmaakten van een complexe samenleving waarin sprake was van specialisatie. De grootschaligheid van de ijzerproductie maakte het eveneens aannemelijk dat deze onder controle stond van een locale of regionale elite. De vondst van enkele stortplaatsen van grote hoeveelheden slachtafval, waaruit de aanwezigheid van grote groepen bezoekers tijdens rituelen of feesten is afgeleid, voegt nog een extra dimensie toe aan het bijzondere karakter van de samenleving.2 In verband met nieuwbouwplannen vlak ten zuiden van de in 1994 en 1995 opgegraven nederzetting Heeten-Hordelman, zijn door het Archeologisch Diensten Centrum (ADC3) in 2001 en 2002 proefopgravingen (AAO's) uitgevoerd op twee nieuwe locaties aan de rand van de bebouwde kom van Heeten. Het gaat om de locaties Hordelman-Oost en De Telgen (zie figuur 1). Ook is een proefopgraving uitgevoerd op de locatie De Zegge VI, ongeveer 6 km ten noorden van de vindplaatsen bij Heeten.4 Hordelman-1994 De Zegge VI (6 km) Hordelman-Oost De Telgen Figuur 1 Overzicht van de verschillende opgravingslocaties bij Heeten. Linksboven: Hordelman (1994), linksonder: Hordelman-Oost (2003), rechts De Telgen (2004). De vindplaats De Zegge VI (2003) ligt ca. 6 km naar het noorden bij het dorp Raalte. 1 Verlinde & Erdrich 1998; Groenewoudt & Van Nie 1995.