Dr. Frederike Verbruggen
Dr. Frederike Verbruggen
Frederike Verbruggen heeft biologie gestudeerd aan de Universiteit Utrecht, alwaar zij de specialisatie biogeologie cum laude afrondde in 2005. Zij studeerde af op diverse microfossielen uit diverse tijdsperioden in diverse delen van de wereld, zoals holoceen en laatglaciaal pollen uit Frankrijk, pollen van het Paleoceen uit de Verenigde Staten en foraminiferen uit Italië in het Mioceen.
Na haar studie heeft ze als onderwijscoördinator bij de Faculteit Geowetenschappen en als onderzoeker bij de Faculteit Biologie gewerkt. Aansluitend begon ze aan haar promotieonderzoek, waarbij ze een nieuwe methode heeft ontwikkeld voor klimaatreconstructies met behulp van zuurstofisotopen in kopkapsels van larven van fossiele dansmuggen (chironomiden). In Februari 2010 verdedigde ze haar proefschrift met succes.
Als specialist pollen, botanische macroresten en chironomiden heeft Frederike haar loopbaan vervolgd bij ADC ArcheoProjecten en haar eigen bedrijf A-PEX archeobotanie, alwaar zij het archeobotanisch onderzoek uitvoerde van diverse archeologische onderzoeken.
Frederike is lid van diverse vakgenootschappen, zoals het Biologisch Archeologisch Platform (BAP), de Palynologische Kring, het Palaeobotanisch en Palynologisch Genootschap Utrecht (PGGU) en de Paleobiologische Kring.
Vanaf September 2013 is zij als maat in de maatschap van BIAX Consult toegetreden.
Publicaties Frederike Verbruggen:
Wetenschappelijke publicaties:
1. Verbruggen, F., O.M. Heiri, J.J. Meriläinen & A.F. Lotter 2010: Subfossil chironomid assemblages in deep, stratified European lakes: relationships with temperature, trophic state and oxygen, Freshwater Biology 56, 407-423.
2. Verbruggen, F., O. Heiri, G.-J. Reichart, J.W. de Leeuw, K.G.J. Nierop & A.F. Lotter 2010: Effects of chemical pretreatments on δ18O measurements, chemical composition, and morphology of chironomid head capsules, Journal of Paleolimnology 43, 857-872.
3. Verbruggen, F., O. Heiri, G.-J. Reichart & A.F. Lotter 2010: Chironomid δ18O as a proxy for past lake water δ18O: a Lateglacial record from Rotsee (Switzerland), Quaternary Science Reviews 29, 2271-2279.
4. Verbruggen, F., 2010: Stable oxygen isotopes in fossil chironomids: development of a new proxy for past climate change, Universiteit Utrecht, LPP Contribution Series No.30. 176 pp.
5. van Hardenbroek, M.R., O.M. Heiri, J. Grey, P.L.E. Bodelier, F. Verbruggen, & A.F. Lotter 2010: Fossil chironomid ƒÔ13C as a proxy for past methanogenic contribution to benthic food webs in lakes?, Journal of Paleolimnology 43, 235-245.
6. Verbruggen, F., O.M. Heiri, G.-J. Reichart, C.I. Blaga & A.F. Lotter 2011: Stable oxygen isotopes in chironomid and cladoceran remains as indicators for lake-water δ18O, Limnology & Oceanography 56, 2071–2079.
7. Crombé, P., M. Van Strydonck, M. Boudin, T. Van den Brande, C. Derese, D.A.G. Vandenberghe, P. Van den haute, M. Court-Picon, J. Verniersj, J.A.A. Bos, F. Verbruggen, M. Antrop, M. Bats, J. Bourgeois, J. De Reu, P. De Maeyer, P. De Smedt, P.A. Finke, M. Van Meirvenne & A. Zwertvaegher 2012: Absolute dating (14C and OSL) of the formation of coversand ridges occupied by prehistoric hunter-gatherers in NW Belgium, Radiocarbon 54, 715–726.
8. Bos, J.A.A., F. Verbruggen, S. Engels & P. Crombé 2012: The influence of environmental change on local and regional vegetation patterns at Rieme (NW Belgium): implications for Final Palaeolithic habitation, Vegetation History and Archaeobotany 22, 17-38.
BIAXialen:
1. Verbruggen F., & M. van der Linden 2012: Pollenonderzoek aan schorre- en geulafzettingen in Romeins Wenduine (B), BIAXiaal 608, Zaandam.
2. Verbruggen, F., & L. van Beurden 2012: Archeobotanisch onderzoek aan Romeinse en vroegmiddeleeuwse waterputten in Destelbergen (B), BIAXiaal 612, Zaandam.
3. Verbruggen, F., & W. van der Meer 2012: Pollenonderzoek aan een kuil- en potvulling uit het plangebied Waterlaat te Bergeijk, BIAXiaal 626, Zaandam.
4. Verbruggen, F., & L. van Beurden 2012: Pollenonderzoek aan een waterkuil uit de Vroege-IJzertijd te Wijchen-Bijsterhuizen, BIAXiaal 629, Zaandam.
5. Verbruggen, F., & L.I. Kooistra 2012: Eco-archeologisch onderzoek aan veen uit het Holoceen in een afgesneden meander van de Dommel bij Eindhoven. BIAXiaal 630, Zaandam.
6. Lentjes, D., F. Verbruggen & W. van der Meer 2012: Archeobotanisch onderzoek aan diverse sporen te Barneveld (Harselaar). BIAXiaal xxx, Zaandam.
7. Verbruggen, F. & L.I. Kooistra 2013: Pollenonderzoek aan plaggendekken van de Burgemeester Bechtweg te Tilburg, BIAXiaal 646, Zaandam.
8. Kubiak-Martens, L., F. Verbruggen & L.I. Kooistra 2013: Archeobotanie mesolithische Yangtzehaven – landschapsreconstructie en voedselvoorziening, BIAXiaal 647, Zaandam.
9. Verbruggen, F. & K. Hänninen 2013: Archeobotanisch onderzoek aan Den Gravenhof te Zierikzee, BIAXiaal 653, Zaandam.
10. Verbruggen, F., & W. van der Meer 2013: Pollenonderzoek aan een waterkuil in Melsele (B), BIAXiaal 658, Zaandam.
11. Verbruggen, F., & W. van der Meer 2013: Macrobotanisch onderzoek aan een huisgreppel uit de Bronstijd te Andijk. BIAXiaal 661, Zaandam.
BIAX-notities:
1. Verbruggen, F. & M. van der Linden 2012: Resultaten van het waarderend pollenonderzoek aan twee pollenbakken uit Wenduine (B), BIAX-notitie 328, Zaandam
2. Verbruggen, F. & M. van Waijjen 2012: Een uitgebreid inventariserend pollenonderzoek aan de Dorpsstraat, Amstelveen, BIAX-notitie 329, Zaandam.
3. Verbruggen, F. & M. van Waijjen 2012: Pollenonderzoek aan een waterput uit de IJzertijd te Valkenswaard, BIAX-notitie 330, Zaandam.
A-PEX-rapporten:
1. Verbruggen, F., 2013: Paleoecologisch onderzoek Bleskensgraaf, Riool Kerkstraat: pollen en botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-01, Bilthoven.
2. Verbruggen, F., 2013: Archeobotanisch onderzoek Venlo, Bergstraat-Oost: pollen, botanische macroresten en darmparasieten, A-PEX-rapport 2013-02, Bilthoven.
3. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek Wageningen, Nudepark II: pollen en botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-03, Bilthoven.
4. Verbruggen, F. 2013: Archeobotanisch onderzoek Groningen, Visserstraat 29-33: botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-04, Bilthoven.
5. Verbruggen, F. 2013: Archeobotanisch onderzoek Oudenaarde, Baarstraat: botanische macroresten en pollen, A-PEX-rapport 2013-05, Bilthoven.
6. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek Ronse, de Stadstuin: botanische macroresten en pollen, A-PEX-rapport 2013-06, Bilthoven.
7. Verbruggen, F. 2013: Paleoecologisch onderzoek Vleteren, Kasteelweg: pollen en botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-07, Bilthoven.
8. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek Rekken, Diekerweg: botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-08, Bilthoven.
9. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek Sittard, Daalderhaagweg: pollen, A-PEX-rapport 2013-09, Bilthoven.
10. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek Didam, van Rouwenoortweg: pollen, A-PEX-rapport 2013-10, Bilthoven.
11. Verbruggen, F. 2013: Palynologisch onderzoek Hulst, Grote Bagijnestraat, A-PEX-rapport 2013-11, Bilthoven.
12. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek Kapellebrug, Hulst, Rotonde N290: botanische macroresten en pollen, A-PEX-rapport 2013-12, Bilthoven.
13. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek Susteren, Aardenweg: botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-13, Bilthoven.
14. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek Hulst, Zoutstraat/IJzerenhandstraat: botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-14, Bilthoven.
15. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek Goes, de Poel II: botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-15, Bilthoven.
16. Verbruggen, F. 2013: Archeobotanisch onderzoek Hulst, Abdaalseweg, Brandweerkazerne: botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-16, Bilthoven.
17. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek Waregem, Ten Hedestraat: pollen en botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-17, Bilthoven.
18. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek Oud-Turnhout, de Liereman: pollen, A-PEX-rapport 2013-18, Bilthoven.
19. Verbruggen, F. 2013: Waarderend onderzoek RVG Kaden Cluster 1: pollen en botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-19, Bilthoven.
20. Verbruggen, F. 2013: Archeobotanisch onderzoek Axel, Nassaustraat: botanische macroresten, A-PEX-rapport 2013-20, Bilthoven.
ADC-rapporten:
1. Verbruggen, F., 2010: Archeobotanisch onderzoek. In: P.A. Hazen (red.), Bewoningssporen aan de Piushaven te Tilburg, ADC-rapport 2459, Amersfoort
2. Verbruggen, F., 2010: Archeobotanisch onderzoek. In: J. Loopik (red.), Een Aa-typische begeleiding in Gieten, OV Knooppunt, gemeente Aa en Hunze, ADC-rapport 2300, Amersfoort.
3. Verbruggen, F., 2010: Archeobotanisch onderzoek. In: W. Jezeer (red.), Kwintsheul, Holle Watering (Gemeente Westland) Een Inventariserend Veldonderzoek in de vorm van proefsleuven, ADC-rapport 2263, Amersfoort.
4. Verbruggen, F. & J.A.A. Bos 2010: Archeobotanisch onderzoek. In: B.A. Corver (red.), Haagdijk – Leuvenaarstraat, St. Elisabeth te Breda, ADC-rapport 2214, Amersfoort.
5. Verbruggen, F., 2010: Archeobotanisch onderzoek. In: W.A. van Breda (red.), Een booronderzoek in gebied 6000, Maasboulevard Loskade te Cuijk. Een Inventariserend Veldonderzoek Waterbodems in de vorm van een karterend booronderzoek, ADC-rapport 2164, Amersfoort.
6. Verbruggen, F. en J.A.A. Bos 2010: Archeobotanisch onderzoek. In: A. van Benthem (red.), Prehistorische bewoning aan de Ruurloseweg te Vorden (gemeente Bronckhorst), ADC-rapport 2031, Amersfoort.
7. Verbruggen, F., 2011: Botanisch onderzoek. In: E. Jacobs en J. Vandevelde (red.), De Haven van Arnemuiden. Het archeologisch onderzoek aan de Clasinastraat, ADC-rapport 1675, Amersfoort.
8. Bouman, M.T.I.J., F. Verbruggen, F. & J.A.A. Bos 2011: Archeobotanisch onderzoek. In: B.J.A. Van de Veken en N.M. Prangsma (red.), Wonen en begraven in Didam-Kerkwijk, gemeente Montferland, ADC-rapport 1942, Amersfoort.
9. Verbruggen, F., 2011: Archeobotanisch onderzoek. In: S. Williams-Kodde (red.), De Kwartelenmarkt in Venlo. Een archeologische begeleiding, ADC-rapport 2704, Amersfoort.
10. Bos, J.A.A. & F. Verbruggen 2011: Archeobotanisch onderzoek. In: H. Vanneste (red.), De Motte van Breust, ADC-rapport 2700, ADC-monografie 12, Amersfoort.
11. Verbruggen, F., 2011: Archeobotanisch onderzoek. In: L.P. Verniers (red.), Spijkenisse, de verbreding van de Dalle, ADC-rapport 2665, Amersfoort..
12. Verbruggen, F. 2011: Macrobotanisch onderzoek. In: W. Roessingh (red.), Huissen – Loovelden, rioolsleuven, ADC-rapport 2565, Amersfoort.
13. Moolhuizen, C., F. Verbruggen & J.A.A. Bos 2011: Archeobotanisch onderzoek. In: L. Van der Feijst (red.), Graven in het verleden van Valburg. Een midden-Romeins grafveld en bewoningssporen uit de Laat-Romeinse tijd te Molenzicht, ADC-rapport 2519, Amersfoort.
14. Verbruggen, F., 2011: Archeobotanisch onderzoek. In: L.P. Verniers (red.), Opgraven in de kelders van Oudegracht 74 en 76 in Utrecht, ADC-rapport 2127, Amersfoort.
15. Bos, J.A.A. & F. Verbruggen 2011: Van jeneverbes naar berkenbos: een Laatglaciaal paleoecologisch onderzoek te Rieme-Noord, België, ADC-rapport 2667, Amersfoort..
16. Verbruggen, F., 2012: Archeobotanisch onderzoek. In: A. van Benthem (red.), De Vroonacker ontsloten (Diessen, gemeente Hilvarenbeek). Een archeologische opgraving, ADC-rapport 2406, Amersfoort..
17. Verbruggen, F. en J.M. Brijker 2012± Archeobotanisch en fysisch geografisch onderzoek. In: S. Zandboer (red.), Bijzondere kuilen tussen de kolen. Een archeologische opgraving te Langedijk de Druppels, ADC-rapport 2376, Amersfoort.
18. van Zijverden, W.F., P. Vos & F. Verbruggen 2012: Archeobotanisch en fysisch geografisch onderzoek. In: G.L. Williams (red.), Waldijk II te Uitgeest. Een archeologische opgraving, ADC-rapport 1785, Amersfoort.
19. Verbruggen, F., 2012: Botanisch onderzoek. In: J. Claeys (red.), De vestingwerken in Stevensweert, ADC-rapport 1940, Amersfoort.
20. Bos, J.A.A. & F. Verbruggen 2012: Pollen onderzoek. In: M. Opbroek en E. Lohof (red.), Tijd in centimeters. Een kijkje in het landschap van een dekzandrug te Almere. Een Inventariserend Veldonderzoek in de vorm van proefsleuven en een hoogwaardig booronderzoek, ADC-rapport 2662, Amersfoort.
21. Verbruggen, F., 2012: Archeobotanisch onderzoek. In: A. van Benthem (red.), Haak om Leeuwarden Vindplaats 1, Marssum It Aldlân (gemeente Menaldumadeel) Een Inventariserend Veldonderzoek in de vorm van proefsleuven, ADC-rapport 2523, Amersfoort.
22. Brijker, J.M., J.A.A. Bos, & F. Verbruggen 2012: Het landschap. In: E. Blom, L.M.B. van der Feijst en H.A.P. Veldman (red.) Plangebied Keizershoeve I. Archeologisch onderzoek op ‘De Grote Aalst’ te Ewijk (gemeente Beuningen), ADC-rapport 2000, Amersfoort.
23. Verbruggen, F., 2012: Archeobotanisch onderzoek. In: Burnier, Y. (red.), Archeologisch onderzoek t.b.v. Zuiderdijk Drechterland als onderdeel van de dijkversterking Hoorn- Enkhuizen (sectie 5 t/m 12), Sleuf 1 tot en met 8. Een tussenrapport van de resultaten. Veldwerk zomer 2010 en zomer 2011, ADC-rapport 3139, Amersfoort.
24. Brijker, J.M. & F. Verbruggen 2012: Landschappelijk onderzoek. In: B.A. Van der Veken en E. Blom (red.), Wonen tussen de vennen, Veghel De Scheifelaar II. Een archeologische opgraving, ADC-rapport 3350, Amersfoort.
25. Verbruggen, F., 2012: Archeobotanisch onderzoek. In: L.M.B. van der Feijst (red.). Vechten tegen het wassende water in de Romeinse tijd. Een archeologische opgraving in plangebied Hoogeland-Oost, ’t Zand Heultje te Naaldwijk, ADC-rapport 3186, Amersfoort.
26. Verbruggen, F., 2012: Archeobotanisch onderzoek. In: S. Zandboer (red.), Komfoor op terp 5. Archeologisch onderzoek rond een terp te Peize en de Weteringse dijk, ADC-rapport 3133, Amersfoort.
27. Verbruggen, F. & J.A.A. Bos 2012: Archeobotanisch onderzoek. In: S. Williams-Kodde (red.), Archeologie op De Woerd. Proefsleuvenonderzoek, archeologische opgraving en archeologische begeleiding aan de Woerdseweg te Groenlo, gemeente Oost Gelre, ADC-rapport xxxx, Amersfoort.
28. Verbruggen, F., 2012: Archeobotanisch onderzoek. In: N. Bouma (red.), Laatmiddeleeuwse sporen aan de Steenstraat 14 te Wijk bij Duurstede. Een archeologische opgraving en een archeologische begeleiding onder protocol proefsleuven en onder protocol opgraven, ADC-rapport xxxx, Amersfoort.
29. Verbruggen, F., 2012: Archeobotanisch onderzoek. In: N. Bouma (red.), De Vleutenschevaart herontdekt op het Smakkelaarsveld in Utrecht. Een archeologische begeleiding, ADC-rapport xxxx, Amersfoort.
30. Verbruggen, F., 2012: Archeobotanisch onderzoek. In: J. Loopik (red. ). Venlo Q4 – Locaties Bergstraat-west & Maaskade-zuid . Leven aan het Schriksel. Een archeologische opgraving, ADC-rapport xxxx, Amersfoort.
Externe rapporten:
1. Verbruggen, F. en F.P.M. Bunnik 2010: Palynologisch en archeobotanisch onderzoek aan monsters uit opgraving Lith, Herenengstraat i.o.v. Becker & van de Graaf, TNO-rapport.
2. Verbruggen, F., 2012: Archeobotanisch onderzoek Eindhoven, Hoogstraat 122, SOB Research-rapport.
3. Verbruggen, F., 2012: Archeobotanisch onderzoek Gistel, Steenbakkerstraat, Ruben Willaert-rapport.
4. Verbruggen, F., 2012: Archeobotanisch onderzoek Dendermonde, Oud Klooster, Ruben Willaert-rapport.
5. Verbruggen, F. & J.A.A. Bos 2012: Archeobotanisch onderzoek Klein-Sinaai, Stekene, Ugent-rapport.
6. Verbruggen, F., 2012: Pollenonderzoek Machelen, Begoniagaarde, aDeDe-rapport.
7. Verbruggen, F., 2012: Analyse pollen Kortrijk, Goed te Bouvekerke, aDeDe-rapport.
8. Verbruggen, F., 2012: Waarderend onderzoek pollen en botanische macroresten Stekene, Kerkstraat, GATE-rapport.
9. Verbruggen, F., 2012: Waarderend onderzoek pollen en botanische macroresten Beveren, Meerminnendam, GATE-rapport.
10. Verbruggen, F., 2012: Waarderend macrobotanisch onderzoek Flanders, Expo Zone 5, GATE-rapport.
11. Verbruggen, F., 2012: Waarderend onderzoek pollen en botanische macroresten Waasmunster, Monument Vandekerckhove-rapport.
Populair wetenschappelijke publicaties:
1. van Hardenbroek, M., O. Heiri & F. Verbruggen 2008: Muggenziften? Muggenzeven! Kennislink http://www.kennislink.nl/publicaties/muggenziften-muggenzeven
