Archeobotanisch onderzoek aan grondsporen uit de middeleeuwen en nieuwe tijd te Lichtervelde-Leysafortstraat
Rapportnummer 1310
| Publicatiedatum 30 september 2020
Auteur Linden, M. van der, C. Vermeeren & K. Hänninen
Download rapport
In het bouwgebied Processieweg-Leysafortstraat (gemeente Lichtervelde) heeft
Ruben Willaert BVBA een archeologisch opgraving uitgevoerd. De vindplaats
ligt ongeveer een kilometer ten zuidoosten van de dorpskern van Lichtervelde,
een plaats in West-Vlaanderen. De site is gelegen op een zwak
golvend plateau wat een deel van de waterscheiding tussen het Leie- en het
IJzerbekken vormt. Het noorden van de gemeente Lichtervelde behoort tot het
‘Zandig Houtlanddistrict’. De opgraving betrof 13 werkputten en resulteerde in de registratie van zeven gebouwplattegronden uit de overgangsperiode van volle naar late middeleeuwen. Twee plattegronden vertegenwoordigen hoofdgebouwen die de kern uitmaken van middeleeuwse boerenerven. Naast talrijke grachten zijn elf
watervoerende structuren onderzocht. Een waterput die is verstevigd met een
beschoeiing in de vorm van een boterkarnton is bijzonder en dagtekent nog in de
volle middeleeuwen. Het aardewerk uit deze waterput dateert uit de 12e eeuw.
Enkele andere sporen, S115, S77, S52, S60 en S457, worden op basis van associatie gelijktijdig met de bewoning gedateerd. Een ondiepe poel S392 die werd gedraineerd middels keramische buizen is evenzo markant en vormt een jongere component van de archeologische site. Voorlopig wordt de installatie gedateerd in de overgangsperiode van de late middeleeuwen naar de nieuwe tijd. Het programma van maatregelen voorzag in een aantal natuurwetenschappelijke
waarderingen en analyses. Bij het archeologisch onderzoek zijn dan ook stalen
verzameld voor archeobotanisch onderzoek. Het betreft stalen voor onderzoek
naar botanische macroresten, naar palynologische resten, hout en stalen rijk aan
verkoold materiaal (ten behoeve van 14C-onderzoek ter verkrijgen van een
datering). Na evaluatie van de opgravingsresultaten is aanbevolen om een
selectie van bulkmonsters die afkomstig zijn uit vermoede middeleeuwse
gebouwplattegronden en potentieel contemporaine watervoerende structuren uit
te laten zeven en te waarderen en controleren door specialisten op de
aanwezigheid van macroscopische botanische resten en eventuele (micro) fauna.
In eerste instantie zijn alle stalen gewaardeerd om de geschiktheid voor
vervolgonderzoek (macroresten-, pollen- en/of 14C-analyse) te bepalen. Op basis
van de concentratie, conserveringstoestand en informatiewaarde van de
plantenresten zal worden bepaald of de stalen bijdragen aan het beantwoorden
van de onderzoeksvragen, zoals gesteld in het archeologierapport. De resultaten
van dit waarderend onderzoek zijn in het voorstel tot selectieadvies beschreven3.
Voor de volledigheid zijn de resultatentabellen als bijlage in dit rapport opgenomen. Aan de hand van de waarderingsresultaten is door de opdrachtgever besloten om het archeobotanische onderzoek aan pollen en macroresten te richten op één waterput. Het betreft waterput S17 met karnton. Tevens is hout onderzocht van enkele contexten waaronder de karnton. Daarnaast is een drietal 14C-dateringen uitgevoerd om overige grondsporen om de ouderdom van enkele andere grondsporen te bepalen.